اردوان روزبه ardavan.roozbeh@gmail.com
سینا پایمرد نوجوانی است که تابحال دو بار تا پای چوبه دار رفته است. او در 15 سالگی مرتکب قتل شده. سینا آخرین باری که پای چوبه دار رفت بعنوان آخرین تقاضای پیش از اعدام از اولیای دم خواست که اجازه دهند نی بزند. این موضوع باعث تاثر اولیای دم شد و پذیرفتند که موقتا از حکم اعدامش صرفنظر کنند. اما برای دیه، 150 میلیون تومان طلب کردند.
این موضوع باعث شد که وکلای محکوم به کمک افراد خیر سعی کنند که این مبلغ را تهیه کنند. اما موقتی بودن لغو اجرای حکم اضطرابی بود که همه، از جمله وکلای این نوجوان داشتند چرا که هر دم امکان شکسته شدن این لغو می‌رفت. به هر حال راه نجات، تامین مبلغ دیه بود. با تلاش خیرین و وکلای این نوجوان بالاخره این مبلغ تامین شد و رسمن خانواده شاکی با حضور در دادگشتری اعلام کردند که از اجرای حکم منصرف شدند.
نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق مدنی و یکی از وکلای سینا پایمرد در این مورد برایم توضییح داد:
«وکالت سینا را حدود 15 ماه پیش، من به اتفاق همکارم لیلا حقیقت‌خواه بعهده گرفتیم و در این 15 ماه متاسفانه سینا دو بار تا پای چوبه دار برده شد و پس از اینکه خانواده مقتول تقاضای 150 میلیون تومان دیه کردند و بخش قابل توجهی از این هزینه، توسط آقای دکتر گنجی تهیه شد، توانستیم رضایت خانواده مقتول را جلب کنیم. آنچه که در این پرونده حائز اهمیت است این بود که متاسفانه تصمیم‌گیری در مورد حیات یا مرگ کودکان به تصمیمات شخصی واگذار می‌شود و قوانین در این مورد دست اولیای دم را بسیار باز می‌گذارد».
چرا باید برای فرد زیر 18 سال، با توجه به اینکه قانون کشور اجازه اعدام در این قضیه نداده است، حکم اعدام صادر شود؟
متاسفانه علیرغم تعهدات بین‌المللی ایران، که با قبول شرایط به کنوانسیون حقوق کودک و میثاق حقوق مدنی و سیاسی پیوسته و به موجب این دو سند بین‌المللی، صراحتا صدور حکم اعدام برای کسانی که در زمان ارتکاب جرم کمتر از 18 سال دارند، ممنوع شده است.
در حالی که قوانین داخلی ایران سن مسئولیت کیفری را برای دختران 9 سال و برای پسران 15 سال تعیین می‌کند و به همین دلیل پسرانی که در 15 سال به بالا مرتکب جرمی می‌شوند که مجازات آن اعدام است، قانون، اجازه صدور جکم اعدام را برای این کودکان می‌دهد و سینا به همین دلیل محکوم بود و چون در 16 سالگی مرتکب این جرم شده بود حکم اعدام برایش صادر شد که با همکاری بسیاری از خیرین و آقای دکتر گنجی که این هزینه را تامین کردند و همچنین وکلای پرونده، ما توانستیم جلوی اعدام سینا را بگیریم.
جلوی اعدام سینا گرفته شد ولی در ارتباط با آزادی او کاری انجام نشد، آخرین اخبار در مورد وضعیت سینا را به ما بگویید.
آخرین باری که دستور توقف اجرای حکم داده شده بود (البته این دستور موقتا صادر می‌شود) ما در هراس از اجرای حکم بسر می‌بردیم. سینا همچنان در معرض اجرا آن قرار داشت اما آنچه که امروز در پرونده سینا اتفاق افتاد. اولیای دم کتبا رضایت خودشان را اعلام کردند، با این حساب سینا از قصاص رهایی پیدا کرد اما پرونده سینا برای تعیین مدت حبس باید به دادگاه بدوی برگردد و دادگاه اولیه باید نظرش را مبنی بر اینکه سینا چند سال زندان باید تحمل کند را اعلام کنند.
سینا وقتی دستگیر شد چند ساله بود؟
16 ساله بود.
چند سال در زندان است؟
3 سال است که در زندان بسر می‌برد.
شما فکر می‌کنید با توجه به رضایت اولیای دم سینا باید بیش از این در زندان باشد؟
من فکر می‌کنم مدت زندان افرادی که زیر 18 سال دارند، باید با جلب نظر روانشناس و روانپزشک تعیین شود. اساسا اعتقاد افرادی که در زمینه حقوق کودک فعالیت می‌کنند این است که به بزهکاری کودکان و همچنین تعیین مجازات آنها باید با نظر متخصصین و روانشناسان کودک رسیدگی و مجازات آنها تعیین شود که متاسفانه این اتفاق نمی‌افتد. ما منتظریم که ببینیم برای سینا چند سال زندان تعیین می‌شود.
ما بگویید که وضعیت روحی سینا چگونه است؟
ما همه‌ی آرزویمان این بود که ای کاش سینا دو بار تا پای چوبه دار نمی‌رفت. دو بار رفتن یک جوان تا پای چوبه دار آسیب‌های فراوانی را می‌تواند به روحیه یک جوان تحمیل کند. اما سینا برای بار دوم که پای چوبه دار رفت و اعدام نشد در تماسی که با من داشت، با من صحبت کرد و این نوید را داد که پس از آزادی زندگی سالم و عاری از هرگونه مشکلی را شروع کند. سینا به من گفت که بعد از آزادی می‌خواهد برای ادامه تحصیل، ادامه آموزش موسیقی و همین‌طور شغلی برای امرار معاش، تلاش کند.
من امیدوارم که همه‌ی اینها تحقق پیدا کند.
اردوان نوشت 